Sýslu- og sóknalýsingar Mýra- og Borgafjarðarsýslna voru samdar á vegum Hins íslenska bókmenntafélags í Kaupmannahöfn, flestar á árunum 1839-1840, en sú síðasta 1873. Jónas Hallgrímsson var hvatamaður að söfnun þessara lýsinga og ætlaði hann sér að nota þær sem uppistöðu í Íslandslýsingu sína sem honum entist þó ekki aldur til að ljúka.
Meðan prestar og sýslumenn lögðu sitt af mörkum við að lýsa landinu hver á sinn hátt orti Jónas mörg sín þekktustu ljóð, sína Íslandslýsingu, þar sem hann þræðir „saman landslag og sögu frá ómunatíð og til samtíma Fjölnismanna“ eins og komist er að orði í inngangi þessarar útgáfu.
Sýslu- og sóknalýsingar þær sem birtast hér á prenti í fyrsta sinn eru jafnframt síðustu sóknalýsingarnar sem óbirtar voru. Hver sá sem vill kynna sér líf og land á sögufrægum slóðum á Vesturlandi um miðja 19. öld ætti ekki að láta undir höfuð leggjast að lesa þessar hnýsilegu lýsingar sem sagnfræðingarnir Guðrún Ása Grímsdóttir og Björk Ingimundardóttir hafa búið til prentunar.
