Höfundur
Páll Björnsson
Útgefandi
Sögufélag
Útgáfuár
2021
ISBN
9789935466297
Blaðsíðufjöldi
324
Ritstjóri
Þorvaldur Kristinsson
Myndaritstjóri
Unavailable
Tegund
Unavailable

Ættarnöfn á Íslandi: Átök um þjóðararf og ímyndir

Páll Björnsson

6.900kr.

Deilur um ættarnöfn hafa staðið nær sleitulaust á Íslandi frá því um miðja 19. öld. Alþingi hefur þar látið til sín taka en löggjöfin fær þó lítt við tunguna ráðið. Eftir því sem samband þjóðarinnar við útlönd varð nánara og innflytjendum fjölgaði hér á landi, urðu þær raddir háværari sem vildu fylgja þeim sið að kenna fólk til ættar. Deilurnar urðu á stundum harðvítugar og þung orð voru iðulega látin falla, jafnvel í anda kynþáttahyggju. Sumir töldu það einstæðan íslenskan þjóðararf að kenna barn til föður eða móður og kölluðu ættarnöfnin erlenda sníkjumenningu sem græfi undan íslensku máli.

Að mati annarra var hinn forni föðurnafnasiður dæmi um íhaldssemi og fornaldardýrkun og þær raddir heyrðust sem töldu ættarnafnasiðinn þess einan megnugan að færa Íslendingum virðingu annarra þjóða enda bryti bann við ættarnöfnum gegn frelsi einstaklingsins.

Hér fjallar Páll Björnsson sagnfræðingur um þessar deilur. Hann tengir þær sögulegri þróun, svo sem myndun þéttbýlis og uppgangi þjóðernishreyfinga fyrr á tímum, og hugar að ólíkum áhrifaþáttum svo sem hernámi Íslands á styrjaldarárunum og hvernig raddir kvenna urðu smám saman að áhrifaafli í þessum deilum. Loks spyr höfundur áleitinna spurninga um hugtakið ætt, hverju sé fórnað í því safni margra ætta og ættboga sem standa að baki hverjum einstaklingi þegar ættarnafn er tekið upp.

Áskrift að Yfirrétti á Íslandi

Hægt er að skrá sig í áskrift á öllum tíu bindunum sem væntanleg eru á næstu árum. Áskrifendur fá 30% afslátt á bókunum, kröfu í heimabanka og bækurnar sendar heim strax við útkomu þeirra.